Shiitakepaddenstoelen, ongekend gezond

Tot voor kort wist niemand wat shiitakepaddenstoelen waren. En als je al denkt aan dit soort lekkernijen uit het Verre Oosten, dan denk je meestal aan zwarte champignons, die al goed “ingeburgerd” zijn. Het blijkt echter dat andere Chinese paddenstoelen, shiitake, steeds meer plaats in nemen in de winkelrekken. Welke eigenschappen hebben ze? Waarvoor kunnen we ze gebruiken? Voor wie kunnen ze interessant zijn?

Een schat aan vitamines – goed voor onze gezondheid en onze weerstand

Shiitakepaddenstoelen hebben hun stijgende populariteit niet alleen te danken aan hun smaak (die door vele koks op prijs wordt gesteld, in het bijzonder wanneer ze zich specialiseren in Aziatische gerechten), maar ook aan hun voedende eigenschappen. Ze bevatten vitamine C, D en enkele vitamines uit de B-groep. Bovendien vinden we er heel wat mineralen in terug: calcium, ijzer, magnesium, fosfor, natrium, zink en vooral heel veel kalium (tot 1534 mg per 100 g gedroogd product). Ze zijn ook een waardevolle bron van eiwit en vezels.

Dit zorgt ervoor dat shiitakepaddenstoelen een heel positieve invloed hebben op ons lichaam. Volgens wetenschappers van de Universiteit van Florida kunnen we door een of twee porties van deze paddenstoelen toe te voegen aan ons wekelijkse dieet, ons immuunsysteem versterken, want ze hebben een immunomodulerende werking. Wat meer is, op het moment dat ons lichaam een overmatige immuunreactie vertoont, kunnen ze deze reactie helpen remmen. Dit gebeurt dankzij lentiaan – een bètaglucaan, en dat wil dus zeggen een organische chemische verbinding uit de polysacharidengroep.

Shiitake tegen kanker?

Het blijkt dat oncologen al ten minste sinds de jaren zestig belangstelling hebben voor shiitakepaddenstoelen. Toen werden de eerste laboratoriumonderzoeken naar hun kankerbestrijdende eigenschappen verricht. Er werd vooral aandacht geschonken aan het bovenvermelde lentiaan. Waarom? Omdat er een grote waarschijnlijk bestaat dat lentiaan het immuunsysteem stimuleert en bepaalde eiwitcellen activeert, die daarna kankercellen aanvallen. Het gaat hier onder andere om macrofagen, lymfocyten en NK-cellen (van het Engels Natural Killers). Natuurlijk is er nog heel wat aanvullend onderzoek nodig om de positieve werking van shiitakepaddenstoelen op dit gebied te kunnen bevestigen (er zijn al onderzoeken die aantonen dat het gebruik van shiitake de levensduur verlengt van patiënten met maagkanker en dikkedarmkanker die chemotherapie krijgen), maar bestaande onderzoeken laten ons nu al met optimisme naar de toekomst kijken.

Het zenuwstelsel onder controle

Tussen de vele vitaminen die in shiitakepaddenstoelen voorkomen, vinden we een recordhoeveelheid vitamine B3, oftewel niacine. In 100 g gedroogd product zit maar liefst 14,1 mg niacine. Dit betekent dat ongeveer 100 g gedroogde shiitakepaddenstoelen instaan voor 100% van onze dagelijkse behoefte aan deze vitamine. En de rol van vitamine B3 in ons lichaam is niet te onderschatten. Niacina levert namelijk belangrijke ondersteuning voor ons zenuwstelsel. Bovendien heeft ze nog een hele reeks andere eigenschappen:

• ze draagt bij aan een goed energiemetabolisme;

• ze ondersteunt de correcte werking van het zenuwstelsel en helpt de psychologische functies;

• ze draagt bij aan de vermindering van het gevoel van moeheid en uitputting;

• ze helpt om de slijmvliezen in goede staat te houden;

• ze helpt om de huid gezond te houden.

Samenvattend kunnen we stellen dat shiitakepaddenstoelen niet zonder reden populair zijn geworden. Door de groeiende belangstelling voor de Aziatische keuken hebben ze voor altijd een plaats ingenomen in het bewustzijn van de consumenten en worden ze niet alleen voor hun bijzondere smaak op prijs gesteld, maar ook voor hun schat aan vitamines en mineralen die onze gezondheid ondersteunen.

Bronnen:

Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski (Checklist van Grotere Basidiomyceten in Polen). Krakau: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.

Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych (Woordenboek van gebruiksplanten). Warschau: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Rośliny przyprawowe (Specerijplanten), PWRiL, Warschau, 1983, ​ISBN 83-09-00456-7​.